Mosi oa Tunya (de rook die dondert)

Beter laat dan nooit, nietwaar? Inmiddels ben ik alweer twee maanden terug, maar mijn laatste verhaal heb ik nog steeds niet geschreven. Dit laatste verhaal beschrijft de laatste week van ons verblijf in Zambia (vakantie!) en de trips die we gedurende die week gedaan hebben.

Donderdag 3 juni. Vandaag hebben we onze laatste EHBO-les gegeven aan de aunties van het St. Nicholas weeshuis op het Makeni terrein. Wij verwachtten alle aunties, maar natuurlijk was dat niet het geval. Uiteindelijk zaten we er maar met drie of vier. Tijdens de lunch hebben we een poging gedaan onze trips te regelen. Wij wilden eigenlijk naar een ander deel van het Kafue National park, maar we hadden ook van een goede lodge gehoord die evenals Mayukuyuku in het noorden van het park zit. Helaas was i.v.m. vervoersproblemen niets te regelen met die lodge. Wel konden we naar Pukupan, waar Janne en haar vriendinnen ook gezeten hadden. We hebben hiervoor gekozen en een bijkomend voordeel was dat we eventueel met mensen mee konden rijden vanuit Lusaka. Ook hebben we gelijk onze trip naar Livingstone gepland en daar zullen we verblijven in Jolleyboys Backpackers. ’s Middags hebben we een zwemles gegeven aan een klas van de basisschool op Makeni. We zijn daarvoor naar een zwembad in de buurt gegaan. We moesten in twee groepen met de auto daarheen. Sandy (onze Canadese buurman) reed ons en wij als begeleiding mochten gelukkig in de auto. Alle kinderen werden in de laadbak gepropt en daar konden we. Het was eigenlij veel te koud om te zwemmen en we hadden dan ook allemaal niet zoveel zin om het water in te gaan. Toch gingen er een aantal kinderen die wel zwemkleding hadden mee het water in. Het was een ongeregeld zootje en toen bedacht de zwembadeigenaar dat het wel leuk zou zijn om een springkussen op te zetten. De kinderen vonden dat ook en toen hadden ze helemaal geen aandacht meer voor de les. Hier bleek ook dat wij voor lesgeven niet echt in de wieg waren gelegd. Het enige wat enigszins hielp was iedereen roepen met “ieweh!” wat “hé jij!” betekent. Daar reageerden ze nog enigszins op. Wij gaven het na enige tijd op en Ant en Miriam zijn maar in de net doorbrekende zon gaan liggen om een beetje warm te worden. Ik heb zelf nog lekker een paar baantjes getrokken en heb mij daarna bij hen gevoegd.

Vrijdag 4 juni. De vijf weken van ons project zijn alweer voorbij, Vakantie!! Vandaag zijn we voor de tweede keer naar Kafue National Park vertrokken. We hadden geboekt bij Pukupan en konden een lift krijgen daarheen. Rond half 10 stonden wij aan Cairo road en ontmoetten we Sugzo, Eric en Mwango. Sugzo werkt als een soort bemiddelaar voor verschillende lodges in een aantal wildparken. Eric is een vriend van haar en moest op Pukupan een toren bekijken waarin op drie verdiepingen tenten gezet kunnen worden. Ze wilden op de lodge waar hij werkzaam is ook zo’n toren bouwen. Sugzo moest Eric “begeleiden” en Mwango is een vriend van hen die mee ging op hun weekendje weg. We konden met hen meerijden, Wat enorm gezellig was. Ze waren onderling heerlijk aan het kibbelen en kletsen. Eenmaal in Kafue National Park aangekomen moesten we nog 80 kilometer over een zandweg en daarna nog 40 km over een sporen pad. De reis duurde enorm lang en was erg vermoeiend. We kwamen pas na zonsondergang aan, maar de mensen van de lodge hadden op ons gewacht en heerlijk voor ons gekookt. Na het eten hebben we bij het vuur gezeten en zijn we niet al te laat ons chalet ingekropen. Dit was een houten geraamte met rieten dak en wanden van dik tentdoek. Er stonden 3 bedden, echt enorm luxe!

Zaterdag 5 juni. Vanmorgen zijn we rond 5 uur opgestaan. Ik was erg nieuwschierig naar de omgeving, omdat we dat gisteravond in het donker niet hebben kunnen zien. Helaas was het erg mistig en kon ik nog niets zien. We moesten zo vroeg opstaan, omdat we op jeepsafari gingen. We zijn maar met zijn 3en gegaan. De anderen wilden namelijk lekker uislapen. Tijdens de jeepsafari konden we de prachtige omgeving van Pukupan bekijken. Deze safari was in dat opzicht veel beter dan de safari’s die we eerder gedaan hadden. Wel was het jammer dat we buiten de gebruikelijke puku’s en andere hertachtigen alleen een wartog (Pumba) gezien hebben. We hebben nog een heel stuk langs de rivier gereden met op de achtergrond wederom de geluiden van de nijlpaarden. Op den duur zagen we aasgieren rondvliegen en ergens van eten. We zijn uitgestapt om te kijken wat het was en aan de staart te zien (wat nog als enige over was) bleek het een kudu geweest te zijn. Onze gidsen hoopten dat de leeuwen, cheeta’s of luipaarden die zicht te goed hadden gedaan aan deze kudu nog in de buurt zouden zijn, maar dit was helaas niet het geval. Eenmaal terug bij de lodge zagen wij in het meertje op het terrein een nijlpaard liggen. Deze wilde eigenlijk het water uit, maar bedacht zich toen hij ons zag. Na even stoppen, weer verder rijden, verderop stoppen en uiteindelijk de motor weer starten kwam het beest uit het water en hebben we wat mooie plaatjes kunnen schieten (lees: Ant, want die had de beste camera). Daarna zijn we lekker aan het ontbijt gegaan met Sugzo, Eric en Mwango. Na het ontbijt wilden we even naar ons chalet om ons op te frissen en aangezien we in Mayukuyuku ook vrij rond mochten wandelen wilden gingen we er zelf heen. Onderweg zagen we ineens ons nijlpaard staan! Het leek ons toch niet geheel verstandig om erlangs te wandelen en we zijn dus maar teruggelopen. Nadat de gidsen ons voor gek hadden uitgemaakt en ons op het hart gedrukt hadden toch echt niet te gaan wandelen hebben ze ons naar het chalet gebracht en met het autogebrom ook gelijk het nijlpaard weggejaagd.
Eenmaal opgefrist zijn we naar de boot gelopen om te gaan vissen. We zijn met de boot de rivier overgestoken naar het beschermde deel van Kafue National Park en daar zijn er drie (waaronder ik) de kant opgeklommen en de andere drie bleven in de boot zitten om te vissen. De eerste vis die ik ving was erg klein en mocht terug. Daarna had ik een grotere en nadat de gids hem van de haak had gehaald ging hij ermee vandoor. De volgende vis die ik ving wilde ik er zelf vanaf halen, want dat kon ik heus wel! En toen ik hem eraf haalde heb ik hem weer terug gegooid. Dat kwam mij op een hoop gemopper te staan! Ik had nooit begrepen dat die vissen als avondeten zouden dienen en aangezien je in Nederland de vis weer moet laten zwemmen… Gelukkig kon ik ze snel geruststellen met een volgende vis en daarna zelfs nog een grotere (een bubblefish), wat mij tot de beste visser van de dag maakte :) (Sugzo 1 & Mwango 1). Uiteindelijk hadden we dus 6 vissen voor het avondeten. Na de lunch heb ik gekeken hoe de vissen schoon werden gemaakt (met grof geweld wat de bubblefish betrof) en daarna zijn Ant, Miriam en ik een walking safari gaan doen de dichtstbijzijnde berg op. Dit was een mooie safari met helaas geen dieren, maar wel mooie natuur (amarulaboom) en verse olifantenpoep.. Helaas niet vers genoeg. Het uitzicht vanaf de berg was prachtig! Er liepen allemaal apen rond die gauw voor ons wegvluchten en helemaal bovenaan hebben we gewacht tot de zon onder was. Na zonsondergang zijn we naar beneden gewandeld en werden we opgepikt door Mwango en Eric met hun gidsen voor een nightdrive. Hier hadden we wederom weinig succes met de dieren. Het werd regelmatig erg spannend wanneer we weer ogen zagen opschijnen. Maar helaas, het bleken alleen puku’s en kudu’s.
Toen we enigszins teleurgesteld terugkwamen van de nightdrive was het etenstijd en kregen we te zien wat de koks van onze vis gemaakt hadden. De bubblefish was onherkenbaar veranderd in een soort saté en de andere vijf vissen lagen in hun geheel op een schaal. Het was ontzettend lekker. Zelf was ik wel iets minder te spreken over de vissaté.. Toen we al het eten op hadden hebben we nog heerlijk bij het vuur gezeten en zijn we daarna weer naar ons chalet gegaan.

Zondag 6 juni. Vanmorgen vertrokken we alweer redelijk vroeg terug naar Lusaka. Het was erg fijn om met de beroerdste weg te beginnen. We waren gelijk wakker en bewaarden het beste ook nog eens voor het laatst. De terugweg was al even gezellig als de heenweg en leek gelukkig ook sneller te gaan. We zijn bij Downtown shoppingcentre eruit gezet en vandaar zijn we met een minibusje verder gegaan naar Makeni. We hebben nog even gebuurt bij de weeskinderen, maar zijn daarna ook snel naar ons Hotel Frederiksoord gegaan om te eten/pakken en slapen.

Maandag 7 juni. Het was wederom vrij vroeg opstaan vanmorgen. We raken er al aardig aan gewend en dat is maar goed ook, want de rest van de week zal ook wel vermoeiend worden. We hebben de bus genomen naar Livingstone. Dit was een enorm luxe bus met tv, een krantje en iets te drinken. Ook werd er een film gedraaid. Dit bleek Twilight te zijn en die kende ik eigenlijk niet. Hij bleek erg leuk te zijn en het was dan ook jammer dat we bij een stop kwamen en hij gestopt werd. En gestopt werd hij! Na de stop gingen ze vrolijk verder met vreselijke Zambiaanse comedie. Toen ik toch voorin maar eens ging vragen of de film niet verder bekeken kon worden vertelde de buschauffeur mij doodleuk dat de eigenaar van de dvd uitgestapt was, maar dat hij Harry Potter er wel in wilde doen. Nu vind ik Harry Potter erg leuk, maar dat was weer een typische Afrikaanse oplossing (Lees: niet naar mijn zin). Ant was met mij verontwaardigd en de rest van de reis hebben we dan maar gevuld met dommelen, muziek luisteren e.d. We hadden onderweg (op dezelfde weg) een aantal keren wegwerkzaamheden waardoor we de berm door moesten. Wij vroegen ons af waarom ze niet de gehele weg in een keer aanpakken… Maar al met al kwamen we toch redelijk op tijd aan in Livingstone. Hier gingen we gelijk naar Jolleyboys en de eersten die wij zagen zodra we het hek openduwden waren: Janne, Karen en Karlijn, wat een toeval :). We hebben gelijk afgesproken om ’s avonds samen te gaan eten.
Wij meldden ons daarna bij de balie en daar bleek dat wij op de campsite aan de andere kant van het stadje zaten. Daar werden wij heen gebracht en dit zag er ook prima uit. We hadden een dorm voor 4 personen. Na ons geïnstalleerd te hebben en ons ingeschreven te hebben voor een flink aantal dingen zijn we Livingstone ingegaan en hebben we met de andere dames gegeten bij de plaatselijke Italiaan. Het was ontzettend leuk om bij te kletsen en te horen wat zij allemaal al hadden ondernomen. Ook kregen we handige tips en gekke verhalen te horen over het stappen en trips doen daar. Na het eten zijn we meegegaan naar hun Jolleyboys en daar hebben we een fles wijn (Miriam en ik) en enige ciders soldaat gemaakt. We hebben ons erg vermaakt met het spelletje “30 seconds” (ik kende het niet) en tegen sluitingstijd zijn we teruggegaan naar de campsite.

Dinsdag 8 juni. Na de gezelligheid van gisteravond wilden we toch niet te lang blijven liggen en gingen we redelijk op tijd naar de Victoria Falls! Die wilden we natuurlijk erg graag zien en het bleek ook erg mooi. We zijn aan de Zambiaanse kant gebleven en daar hebben we alle looproutes gevolgd. Een poncho leek ons niet nodig en dat hebben we geweten. Gelijk het eerste pad zijn we zeiknat geregend. Wel erg veel lol :) Na de bovenste paden gehad te hebben zijn we afgedaald naar de Boiling pot. We hadden een gids met een Duits meisje opgescharreld die met ons naar beneden gingen. De gids vertelde dat de rafts normaal in de Boiling pot beginnen, maar dat wij morgen verder op de rivier zouden beginnen, omdat het water erg hoog was. Het zag er ook behoorlijk wild uit met allemaal waterkolken. Na hier een tijdje gekeken te hebben zijn we weer omhoog gegaan en zijn we naar het Zambezi sun hotel gewandeld. We hadden van Janne gehoord dat je daar gratis kunt zwemmen als je er luncht. Op het pad richting hotel kwamen wij nog een gigantische baviaan tegen. Wij waren behoorlijk bang voor het beest, maar gelukkig keurde het ons geen blik waardig. Onderweg hebben we nog even aan de waterkant (voor de watervallen) gezeten en gekeken naar het snel stromende water dat opeens verdween op de plek van de watervallen. Erg mooi!
Bij het hotel aangekomen verbaasden wij ons over de luxe van het complex. Het bestaat uit roze gebouwen met een soort paviljoen restaurant bij een zwembad. Wij vroegen of het klopte wat Janne gezegd had en ja we mochten zwemmen. Eerst gingen we lunchen en halverwege onze lunch kwam er opeens een kudde zebra’s langsdraven. Ik was helemaal in de wolken want die had ik nog niet van zo dichtbij gezien. Na wat foto’s gemaakt te hebben gingen we verder met onze lunch. Na het eten wilden we eerst de achtertuin van het hotel in, want we hadden gehoord dat ze daar giraffes zouden hebben. Deze hadden wij in Kafue helemaal gemist. En jawel we vonden gelijk giraffes. Wederom was ik in de wolken. We kwamen een verzorgen tegen die ons wat vertelde over de giraffes en die zo dicht bij kon komen dat ze hem een kus gaven. Vol van deze ervaring gingen we terug naar het zwembad en hebben we ons daar geïnstalleerd en genoten van de zon en het water.
’s Avonds hebben we bij een soort pub gegeten en hebben we het niet al te laat gemaakt.

Woensdag 9 juni. Het was erg vroeg opstaan vanmorgen maar stond ons een onwijs leuke activiteit te wachten, namelijk: Raften!! Ik wilde dit heel graag een keer doen en van Janne en haar vriendinnen hadden we gehoord dat het erg leuk was. Gelukkig werden Miriam en Ant door dat verhaal ook enthousiast. Na wat overleg over de kleding en schoeisel gingen we met een grote truck richting rapid 14. Eerst gingen we nog langs de andere Jolleyboys en een paar andere hostels om andere rafters op te halen en jawel, bij Fawlty Towers stapte er zowaar een Nederlander in. Hij vertelde dat hij (net als heel veel anderen) op doorreis was naar Zuid Afrika voor het WK. De hele weg hebben we gezellig gekletst over de andere landen waar hij geweest was en wat wij gedaan hebben de afgelopen weken. Eenmaal aangekomen bij de basis kregen wij een instructie. Wat wij niet kregen was een ontbijt, hoewel wij dat wel zo begrepen hadden. Wij baalden natuurlijk, onze magen onderwijl knorrend. Gelukkig had ik al wel iets gegeten en waren de mensen van de organisatie zo vriendelijk om ons wat thee en brood aan te bieden. Eenmaal klaar gingen we naar de plek waar we in de kloof zouden afdalen. We kregen eerst nog een wetsuit en zwemvest aan en een charmante helm op. En na een groepsfoto ging de klim naar beneden. Hoewel Miriam en Ant nog gevraagd hadden of slippers wel konden (Ja dat kon wel) moesten we langs een stenenpad afdalen en dat doet een normaal mens liever niet met slippers. Balen dus voor hen, ik extra blij met mijn allstars. Later bleek waarom ze gezegd hadden dat slippers wel kon… Zij gingen zelf vrolijk op blote voeten met bagage 2x zo snel als wij. Na een klim van een half uur waren we er eindelijk en konden we in de twee boten stappen die voor ons klaar lagen. Wij zaten met zijn drieën met vijf Australiërs en onze gids, Potato (zijn echte naam) in de boot. Het bleek reuze gezellig en Potato maakte er een sport van om ons zoveel mogelijk het water in te knikkeren. We zijn dan ook een paar keer flink nat geworden. We startten met een sprong van een rots. Ik durfde zowaar van de hoogste. Nadat iedereen gesprongen had zijn we goed van start gegaan. Onderwijl allerlei commando’s roepend (right turn, left turn, forward, down en na iedere rapid high five!) hielp Potato ons door de rapids heen. De boot voor ons kapseisde en na flink gelachen te hebben, hebben we toch maar een van de inzittenden gered. Daarna hadden wij een spannend moment waarin we omhoog gegooid werden door een golf en dachten naast de boot terecht te komen. Het viel allemaal mee, we bleken maar twee Australiërs te zijn kwijtgeraakt. Na nog een pauze gehad te hebben op een prachtig zandstrandje met knisperen zand hebben we het laatste stukje nog afgelegd. We mochten het laatste stukje zwemmen en gingen daarna met een lift weer omhoog naar de rand van de kloof. Daar aangekomen kregen we een lunch en werden we teruggebracht naar ons hostel. Onderweg hebben we nog afgesproken om samen te gaan eten ’s avonds. Hier kwamen wij tot de ontdekking een nieuwe kamergenoot te hebben. We hadden hier niet helemaal op gerekend en ik schrok toen ik besefte dat ik het vierde bed helemaal vol had gelegd met mijn spullen en dat diegene ze eraf had moeten halen. We kwamen erachter dat het waarschijnlijk een jongen bleek te zijn en werden er erg nieuwsgierig van.
Na ons opgefrist en omgekleed te hebben werden we opgehaald voor de microlight. Eenmaal aangekomen bij de basis vanwaar de microlights en helicopters vertrokken moesten we nog ongeveer een uurtje wachten, maar konden we onder het genot van een drankje mooi kijken naar het vertrek en terugkomst van de microlights. Toen waren wij aan de beurt. We gingen met twee tegelijk en toen Ant weg was mocht ik. Ik vond het erg spannend zo met mijn benen los in de lucht. Ook moest ik om de haverklap naar links kijken voor de fotocamera aan de linkervleugel. Wel waren de falls van boven geweldig om naar te kijken. Nu zag ik ze pas in hun volledige breedte. Ook gingen we nog op zoek naar krokodillen, olifanten en nijlpaarden. Die kon je vanuit de lucht mooi zien. De vlucht was erg snel voorbij maar wel geweldig. Na even twijfelen toch maar de foto’s aangeschaft, om het thuis nog eens terug te kunnen zien.
Terug in Livingstone hebben we ons opgefrist en zijn we naar het restaurantje gegaan waar we afgesproken hadden met de rest van ons raftteam. Potato was er met een collega en onze landgenoot uit het andere team. We hebben gezellig wat gedronken en daarna een hapje gegeten bij een heel klein lokaal restaurantje. En het was hartstikke lekker! Gelukkig konden we wel aardappeltjes krijgen i.p.v. nshima (nshima kun je namelijk in ieder restaurant krijgen). Na het eten waren we doodop en gingen we op tijd ons bed in. Er was nog geen spoor van onze mysterieuze kamergenoot. Deze kwam pas later en na wat gehannes met de deur kon ik hem binnenlaten. Snel ben ik weer in bed gekropen en ingeslapen.

Donderdag 10 juni. Vandaag was alweer de laatste dag in Livingstone. Ant en Miriam gingen een gorge swing doen in de kloof en ik bleef lekker in Jolleyboys. Maar.. Eerst was het zaak dat wij uit ons bed zouden komen. Vooral voor Ant en mij was het moeilijk aangezien wij in de bovenste bedden sliepen. Met veel gekreun en gesteun lukte het ons. Man wat een spierpijn hadden we! Gelukkig hadden we er wel lol om en kon ik bij het zwembad lekker bijkomen. Hier heb ik even lekker liggen zonnen en lezen toen de andere twee wegwaren en tegen de middag ben ik naar het centrum gewandeld. We zouden bij het busstation weer samenkomen om alvast buskaartjes te reserveren voor morgen. Daarna hebben we lekker geluncht bij een bakker en zijn we op souvenirjacht gegaan. Onderweg naar de Falls hadden we al wat leuke winkeltjes gezien en daar gingen we heen. Ik kwam thuis met een prachtig wijnrek en verder hebben we nog voor iedereen thuis iets gekocht. Ook hadden ze aan de hoofdstraat een soort kleine permanente craftmarket. Hier hebben we ook nog gesnuffeld en lol gehad met de verkopers die ons van alles aan probeerden te smeren. Ze wilden Ant haar sokken hebben, mijn schoenen en mijn haarspeldjes. Aangezien ik maar 1 paar schoenen mee had heb ik de haarspeldjes maar geruild. Nadien moesten we snel weer terug naar ons hostel, want Ant en ik zouden opgehaald worden voor de lion encounter. Ik wilde namelijk niet terug naar Nederland voordat ik leeuwen gezien had.
We zagen de leeuwen al gelijk liggen en spelen en na een drankje kregen we wat instructies. We kregen een stok die we tijdens het aaien bij hun kop konden houden om ze af te leiden en we mochten ze nooit recht van voren naderen, omdat ze zich dan bedreigd konden voelen. Ook werd ons geadviseerd niets op de grond te leggen, want als ze het zouden pakken behoorde het hen toe. Dat werd gelijk duidelijk toen we een leeuw zagen lopen met een gloednieuwe schoen van een van de verzorgers. Na even geaaid te hebben (spannend!) en ze al spelend gefotografeerd te hebben gingen we met ze wandelen. We kwamen allebei al snel tot de conclusie dat we de hele wandeling niet heel diervriendelijk vonden en we niet de indruk kregen dat de leeuwen het ook echt leuk vonden. Gelukkig speelden de vijf leeuwen tussendoor ook veel met elkaar en dat was wel een prachtig gezicht. Toen de wandeling over was mochten we de lynxen nog